Ứng dụng mô hình FTO trong nhận diện thông tin thật, tin giả
Sàng lọc thông tin là bước quan trọng để xác nhận thông tin, kiến thức bạn nhận được là có ích hay có hại, tin thật hay tin giả… Mô hình FTO chính là công cụ hữu hiệu để giúp bạn tạo nên màng lọc thông tin hữu dụng cho mình.

Trong bối cảnh thông tin tràn ngập và đa chiều như hiện nay, việc sàng lọc, phân tích và đưa ra nhận định dựa trên dữ liệu nhận được là kỹ năng vô cùng cần thiết. Ứng dụng mô hình FTO của Thinking School sẽ giúp bạn xử lý thông tin một cách có hệ thống, hiệu quả và chính xác hơn.
Mô hình FTO là gì?
Mô hình FTO của Thinking School bao gồm ba yếu tố chính: Fact (Dữ kiện), Truth (Sự thật) và Opinion (Nhận định).
1. Fact (Dữ kiện)
Fact đại diện cho các sự kiện, dữ kiện hoặc thông tin bạn nhận được. Dữ kiện đáng tin cậy là dữ kiện thẩm định được, khách quan và không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc hay quan điểm cá nhân. Ví dụ, một sự kiện được xác minh đã xảy ra, một báo cáo thống kê đã được công bố, hoặc một con số tài chính của doanh nghiệp đã được đơn vị kiểm toán uy tín kiểm tra.
Vai trò: Fact là nền tảng của quá trình sàng lọc thông tin. Chỉ khi bạn xác định được dữ kiện đó là chính xác, bạn mới có thể bắt đầu đánh giá và phân tích thông tin một cách hiệu quả.
2. Truth (Sự thật)
Truth trong mô hình FTO đại diện cho các sự thật không thể chối cãi, có cơ sở và có thể kiểm chứng. Truth có thể được coi là những nguyên tắc cơ bản, không thay đổi theo thời gian và không bị ảnh hưởng bởi bối cảnh. Đây là những sự thật phổ quát, mang tính chất quy luật, ví dụ như “Trái đất quay quanh Mặt trời”.
Vai trò: Truth giúp khẳng định tính đúng đắn của thông tin. Nó giúp loại bỏ những thông tin sai lệch, không chính xác. Sử dụng Truth để đối chiếu với Fact là cách hiệu quả để xác định thông tin có tin cậy hay không.
3. Opinion (Nhận định)
Opinion là nhận định hoặc quan điểm cá nhân về một vấn đề nào đó. Opinion thường được hình thành dựa trên kinh nghiệm, cảm xúc, niềm tin và các yếu tố chủ quan khác. Một Opinion có thể khác nhau giữa người này và người kia. Opinion cũng không thể kiểm chứng một cách tuyệt đối như Fact hay Truth.
Vai trò: Opinion là phần thể hiện quan điểm và suy nghĩ riêng của mỗi người dựa trên dữ kiện (Fact) và sự thật (Truth). Tuy nhiên, Opinion có thể mang tính chất chủ quan và dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, vì vậy cần phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra nhận định.
Ứng dụng mô hình FTO trong sàng lọc thông tin
Mô hình FTO của Thinking School có thể được sử dụng để giúp cá nhân và tổ chức xử lý và sàng lọc thông tin hiệu quả hơn, đảm bảo rằng các quyết định được đưa ra dựa trên dữ liệu và nhận định chính xác. Dưới đây là các bước ứng dụng mô hình này:
Bước 1: Xác định Fact (Sự việc)
Đầu tiên, bạn cần thu thập dữ liệu khách quan từ nhiều nguồn khác nhau. Việc xác định rõ các sự kiện, số liệu thực tế và dữ kiện liên quan là bước khởi đầu quan trọng. Từ đó, bạn có thể đối chiếu để đảm bảo tính chính xác của các dữ liệu này.
Ví dụ: Thông tin chuyển khoản đóng góp ủng hộ bão lũ của nghệ sĩ: tuyên bố của chính người đó, hình ảnh chuyển khoản, lời bạn bè nói, báo chí đăng…
Bước 2: Đối chiếu với Truth (Sự thật)
Sau khi có dữ kiện, bạn cần đối chiếu chúng với những sự thật đã được kiểm chứng. Đây là cách để loại bỏ những thông tin không đáng tin cậy, sai lệch hoặc không chính xác. Việc này giúp bạn đảm bảo rằng dữ liệu bạn đang sử dụng để phân tích có cơ sở và hợp lý.
Ví dụ: Văn bản công bố của cơ quan uy tín và có thẩm quyền, kết quả nghiên cứu khoa học đã được chứng minh, người có chuyên môn, bài báo công khai trên các trang báo lớn đã được cấp phép và kiểm định…
Bước 3: Đưa ra Opinion (Nhận định)
Sau khi đã xác minh thông tin, bạn có thể sử dụng các Fact và Truth để đưa ra nhận định của mình. Tuy nhiên, trong quá trình đưa ra Opinion, cần phân biệt giữa cảm xúc cá nhân và dữ kiện thực tế để đảm bảo nhận định của bạn được dựa trên thông tin đã được sàng lọc một cách chính xác.
Ví dụ: Sau khi đối chiếu thông tin và bản sao kê của Mặt trận tổ quốc Việt Nam, tôi thấy ca sĩ Hà Anh Tuấn có chuyển khoản 1 tỷ đúng như anh ấy nói.
Kết luận
Mô hình FTO là một công cụ hiệu quả để sàng lọc thông tin và đảm bảo rằng quyết định được đưa ra dựa trên dữ liệu chính xác và có cơ sở. Khi áp dụng FTO, bạn sẽ không chỉ có khả năng nhận diện và loại bỏ thông tin sai lệch mà còn xây dựng những nhận định dựa trên các sự kiện và sự thật khách quan. Điều này là cần thiết để nâng cao kỹ năng tư duy phản biện và giúp ra quyết định đúng đắn trong công việc và cuộc sống.
Thinking School