Thành thật và Sự thật: giống hay khác?

Thành thật có phải sự thật?

“Có sao nói vậy người ơi” thì có ổn?

Có gì khác nhau giữa thành thật và sự thật, hay giống nhau?

Thử đi vào định nghĩa của 2 từ này, theo từ điển tiếng việt :

Thành thật là Có lời nói, hành vi đúng như ý nghĩ, tình cảm của mình, không có gì giả dối.

Sự thật hay còn có từ khác sự thực là việc có thật, việc đã xảy ra trong thực tế.

Ở đây cho thấy cả hai khái niệm đều cho rằng mình đúng không có gì giả dối hay khác với thực tế. Nhưng qua định nghĩa theo từ điển tiếng Việt thì có vẻ thành thật chứa đựng quan điểm cá nhân (opinions), còn sự thật thì phản ánh yếu tố dữ liệu (facts). Để làm rõ sự mơ hồ này ta có thể lấy ví dụ minh họa bên dưới:

Có 3 bạn A, B, C ngồi uống cafe cùng nhau và ngoài trời đang mưa. Anh Hùng Anh, gọi điện thoại đến và hỏi thời tiết ở chỗ các bạn thế nào, 3 bạn trả lời chân thành như sau

– Bạn A nói: Trời mưa đẹp lắm, mát mẻ lắm anh ơi.

– Bạn B nói: Chán lắm, mưa nhìn ướt át lắm anh ơi.

– Bạn C nói: Trời đang mưa.

Rõ ràng có thể thấy 3 bạn có 3 cách trả lời khác nhau họ đều thành thật, trả lời chân thành nhưng mỗi câu trả lời sẽ cho Anh Hùng Anh một kết luận khác. Có thể thấy chỉ có bạn C là cho dữ kiện, sự thật và không cho quan điểm cá nhân. Hai câu trả lời còn lại đều có quan điểm cá nhân trong đó.

Tóm lại, “có sao nói vậy người ơi” cũng chưa chắc là tốt, bạn A nói rất thành thật nhưng chưa phản ánh chính xác sự thật. Do đó, một nguyên tắc trong tư duy phản biện mà các bạn cần lưu ý đó là thành thật chưa chắc là sự thật.

Nguồn: thinkingschool.vn